Eva Koenraadt (29) is een bezige bij. Zo werkt ze al ruim twaalf jaar met veel plezier in de zorg, op dit moment als technisch thuiszorgverpleegkundige bij Zorgwaard. Daarnaast is ze ook schrijfster van haar eigen blog ‘De wereld door de ogen van een zuster’, columniste bij Carend én een groot liefhebber van boeken. Waar ze soms lekker een thriller van Saskia Noort of Esther Verhoef openslaat om even los te komen van werk, leest ze juist ook veel boeken over de zorg. Wij spraken Eva over de waarde van een goed boek en de lessen die zij uit haar lievelingsboeken haalde. Zo bespraken we onder andere de boeken Helpen bij verlies en verdriet van Manu Keirse, Leven toevoegen aan de dagen van Sander de Hosson en Els Quaegebeur en #eHeld van Suzanne Verheijden.
Begin april zette Eva een foto vol opengeslagen boeken op haar LinkedIn. “Een kleine greep uit de boeken die op dit moment mijn nachtkastje vullen,” schreef ze erbij. Los van een enkele thriller, gaan alle boeken op de foto over de zorg of over omgaan met rouwen en verlies. “Boeken geven mij stof tot nadenken,” antwoordt Eva op de vraag waarom lezen zo waardevol is. Ze legt uit dat het soms goed is om vanuit een nieuw perspectief naar je ervaringen te kijken. “De woorden van een ander kunnen inspireren of geven hoop en rust.”
Praten over het levenseinde
Een onderwerp waar Eva graag over leest, is palliatieve zorg. Tijdens haar werk bij Zorgwaard krijgt Eva veel te maken met chronisch zieke cliënten die in de laatste levensfase zitten. Ze vindt dat er nog te weinig gesproken wordt over palliatieve zorg. “Gevoelsmatig is palliatieve zorg toch wel een ondergeschoven kindje in de zorgwereld. Mensen vinden het moeilijk om te vragen hoe het met iemand gaat als ze weten dat die persoon binnen korte tijd komt te overlijden,” vertelt Eva. “Ik vond het zelf ook altijd moeilijk om over het levenseinde te praten, totdat ik merkte dat mensen het juist fijn vinden om erover te praten.”
Eva zegt bij dit soort vraagstukken veel gehad te hebben aan het boek Leven toevoegen aan de dagen. Dit boek, geschreven door Els Quaegebeur, gaat in op de ervaringen en observaties van longarts Sander de Hosson. Quaegebeur beschrijft het proces tussen een slechtnieuwsgesprek en het uitblazen van de laatste adem en alles wat daarbij komt kijken. Volgens Eva is het een erg mooi boek en is het boek niet alleen waardevol voor zorgverleners, maar voor iedereen. “Iedereen krijgt namelijk te maken met de dood en het leven vlak voor de dood,” zegt Eva. “Ik heb het boek zelf in ieder geval in één adem uitgelezen.”
Rouw en verlies
Een ander boek dat Eva nog vaak openslaat, heet Helpen bij verlies en verdriet, geschreven door rouwdeskundige Manu Keirse. In dit boek beschrijft Keirse dat rouwen en verlies niet alleen verbonden zijn aan de dood. Soms rouwen mensen ook om het verlies van hun gezondheid, hun werk of de toekomst zoals ze die oorspronkelijk voor ogen hadden. Het boek staat vol voorbeelden en tips voor mensen die zelf rouwen om een verlies, voor hun familie én voor hulpverleners.
“Manu Keirse beschrijft wat je wel en vooral ook niet moet zeggen tegen iemand in rouw,” antwoordt Eva op de vraag of ze de inzichten uit het boek ook in de praktijk toepast. “Het is beter om het verlies van een ander niet kleiner te maken dan het is, door te zeggen dat alles wel goed komt,” zegt Eva. Ze legt uit dat je bij het overlijden van een oudere dus ook beter niet kan zeggen dat iemand al oud of dementerend was. “En als je niet weet wat je moet zeggen, zegt Manu Keirse dat je daar gewoon eerlijk over kan zijn,” vertelt Eva. “Biedt dan bijvoorbeeld aan om elke vrijdag een pan soep te brengen. Het gaat erom dat je laat zien dat je er voor iemand bent,” voegt Eva toe.
Minder sceptisch over e-health
Een heel ander onderwerp waar Eva zich mee bezighoudt, is hoe het leveren van zorg er in de toekomst uit zal zien. Suzanne Verheijden schreef het boek #eHeld, een fictief dagboek van een zorgverlener die haar weg probeert te vinden in een veranderend zorglandschap. “Ik ben #eHeld gaan lezen, omdat ik merkte dat ik best sceptisch was over e-health oplossingen. Toch weet ik dat de manier waarop we zorg verlenen moet veranderen,” zegt Eva. “In het boek lees je heel duidelijk terug hoe je een team meekrijgt wanneer je nieuwe technologie wil implementeren en de uitdagingen waar je misschien tegenaan zal lopen. Aan de andere kant beschrijft Suzanne juist ook de toegevoegde waarde van verschillende e-health oplossingen. Het is echt een inspirerend boek,” concludeert Eva.
Gouden leestip
Ter afsluiting van ons gesprek vragen we Eva welk boek ze iedereen zou aanraden. “De jongen, de mol, de vos en het paard,” antwoordt Eva vastbesloten. “Dat is een super mooi boek met prachtige illustraties en quotes die eigenlijk altijd wel van toepassing zijn,” zegt ze. Het is eigenlijk een heel simpel boek, maar het geeft Eva altijd wel stof tot nadenken. Een van de quotes waar ze nog vaak aan terug denkt: “‘Wat is het moedigste dat je ooit hebt gezegd?’ vroeg de jongen. ‘Help,’ zei het paard.”
Wij willen Eva Koenraadt bedanken voor het fijne gesprek. Neem vooral een kijkje op Eva’s blog als je meer wil lezen over palliatieve zorg. Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief.
