Op 14 september vond de vijfde editie van Transitie Expeditie plaats in Rotterdam Oost. Transitie Expeditie is een live evenement dat georganiseerd wordt door Transitie010, een Rotterdams netwerk van regionale samenwerkingspartijen en van vernieuwers, experts en ervaringsdeskundigen. Het doel van het netwerk is om zorgprofessionals te inspireren en te stimuleren om in de context van krapte op de arbeidsmarkt en een groeiende zorgvraag de transitie te maken naar nieuwe manieren om zorg te leveren. Editie vijf van Transitie Expeditie was gericht op de zorg- en welzijnsmedewerker van de toekomst. Het gesprek ging onder andere over samenwerking tussen formele en informele zorg, burgerinitiatieven en verbinding met de wijk, waarbij drie verschillende organisaties het woord kregen. Wij waren erbij en zetten in deze blog de belangrijkste inzichten op een rij.
In het huidige zorglandschap is het normaal geworden om als oudere zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, mét gepaste ondersteuning en zorg. Door de krapte op de arbeidsmarkt, in combinatie met de groeiende en complexere zorgvraag, moet de thuiszorg en ondersteuning thuis op een andere manier ingericht worden. De rol van informele zorg, ofwel mantelzorg, wordt belangrijker en het wordt steeds duidelijker dat deze rol niet per se op de familie van een oudere hoeft te vallen. Middels burgerinitiatieven en nieuwe woonvormen kunnen mensen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen met ondersteuning van buren en anderen binnen hun (woon)gemeenschap.
Zelfstandig wonen in een Thuisplusflat
Een voorbeeld van een relatief nieuwe woonvorm voor mensen van 55+ met een milde tot matige zorgvraag betreft de Thuisplusflats in de gemeente Rotterdam. In deze flats kun je zelfstandig wonen, maar is zorg en ondersteuning altijd binnen handbereik middels zorgteams en georganiseerde activiteiten. Ook helpt deze woonvorm bij het creëren van een gemeenschapsgevoel, waarbij niet alleen de zorg- en welzijnsprofessional de bewoners bijstaan maar de bewoners ook elkaar ondersteunen.
Tamara de Beer is werkzaam bij Lelie zorggroep, waar zij als werkbegeleider bij het Team van de Wijk betrokken is bij de Thuisplusflats. Zij vertelde tijdens de Transitie Expeditie hoe bepaalde bewoners van de flats elkaar helpen met klusjes zoals tuinieren of elkaar begeleiden bij bezoekjes aan het ziekenhuis. Op deze manier komt de verantwoordelijkheid voor het bieden van informele zorg en ondersteuning dus gedeeltelijk bij de gemeenschap te liggen, waardoor de druk op de zorg- en welzijnsprofessional afneemt.
De verantwoordelijkheid overdragen
Na het bezoek aan de Thuisplusflats, ging de expeditie verder naar verpleeghuis De Burcht van Lelie zorggroep, waar Aad de Kool, manager thuiszorg, vertelde over zijn visie op de zorg- en welzijnsmedewerker van de toekomst. Zijn boodschap is duidelijk: “De zorg redt het simpelweg niet meer.” In de context van vergrijzing wordt de druk op de zorg te groot en kunnen zorg- en welzijnsmedewerkers zich niet meer bezighouden met vraagstukken als dagbesteding en eenzaamheid.
Maar volgens Aad is er één ding dat we vergeten. Door de vergrijzing ontstaan juist meer mogelijkheden op het gebied van informele zorg. Mensen die niet meer hoeven te werken, maar zelf nog niet hulpbehoevend zijn, houden tijd over die zij in het welzijn van kwetsbare ouderen in hun eigen wijk kunnen steken. Net zoals het dragen van de zorg voor buren en naasten in de Thuisplusflats wordt gestimuleerd, moet ook buiten dergelijke woonvormen meer aandacht besteed worden aan informele zorg. “De kracht van de wijk is heel belangrijk,” concludeert Aad.
Verbinding in de wijk
Deze visie, waar Aad dankzij zijn rol als manager thuiszorg invulling aan geeft in de zorg, sijpelt ook door in zijn leven buiten Lelie Zorggroep. Aad is sinds anderhalf jaar voorzitter van de Dorpsraad in Achthuizen, een klein dorp in de gemeente Goeree-Overflakkee. In dit dorp heeft de Dorpsraad een huiskamer ingericht waar niet alleen ouderen, maar ook jongeren samen kunnen komen voor een kopje koffie of een kaartspel. Ook kunnen ouderen hier hulpvragen neerleggen, zoals ondersteuning bij het boodschappen doen of vervoer naar het ziekenhuis, waar anderen zich vrijwillig voor kunnen aanmelden. Dit initiatief heeft de Dorpsraad de Dorpskrachtprijs 2023 van de provincie Zuid-Holland opgeleverd. De prijs bevestigt wat het dorp met haar slogan allang wist: “Kleinste dorp, grootste ambitie!”
Wij willen Transitie010 bedanken voor het organiseren van weer een geslaagde Transitie Expeditie. Ook bedanken we Aad voor het toelichten van zijn visie. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van nieuwe artikelen.
