Dat de druk in de zorg hoog ligt en dat er personeelstekorten heersen, weten we allemaal. Maar het afgelopen jaar is er nog veel meer de revue gepasseerd als het aankomt op de verpleeg- en verzorgingshuizen en de thuiszorg. Weet jij nog wat er allemaal is gebeurd binnen de VVT-sector in 2022? Lees verder voor een korte samenvatting van de grootste ontwikkelingen binnen de sector.
Corona en de thuiszorg
In januari voert Corona de boventoon in het nieuws. Zorgorganisaties hebben de grootste moeite om hun roosters vol te krijgen. Eind januari zit ongeveer tien procent van alle zorgmedewerkers in de VVT-sector thuis, ofwel omdat ze ziek zijn of corona hebben, ofwel omdat ze in afwachting zijn van een testuitslag. Daarnaast neemt de vraag naar zorg aan huis juist toe door Omikron, toen de nieuwste variant van corona. Ook in april blijft het ziekteverzuim in de zorg stijgen. In de VVT-sector is met elf procent het grootste percentage van de zorgmedewerkers ziek. ActiZ stelt dat thuiszorgorganisaties door het hoge ziekteverzuim in crisis verkeren.
In juni zegt de FNV dat ontslag dreigt voor 1.000 zorgmedewerkers met longcovid, omdat ze al langer dan twee jaar thuiszitten. Slechts een klein groepje medewerkers heeft een regeling kunnen treffen met hun werkgever om toch nog in dienst te blijven. Dit is niet alleen voor de zorgmedewerkers zelf problematisch, maar door de toch al schrijnende personeelstekorten ook voor de sector die zij nu noodgedwongen verlaten.
Geldzaken
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloot in augustus, 12,5 miljoen euro beschikbaar te stellen voor de Stimuleringsregeling E-health Thuiszorg (SET). Deze regeling is bedoeld om de implementatie van E-health oplossingen in de thuiszorg te stimuleren. Zo kunnen ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen, zonder dat de kwaliteit van leven in gevaar komt. Het aanvragen van deze subsidie is nog mogelijk tot en met 31 december 2022.
Een maand later werd op Prinsjesdag de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor 2023 gepresenteerd. Hieruit blijkt dat het budget voor de wijkverpleging omlaag gaat van 4,1 miljard naar 3,8 miljard. Dit is opmerkelijk, aangezien het kabinet juist met regelingen zoals de bovengenoemde SET wil bereiken dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Het kabinet stelt dan ook dat de wijkverpleging er juist een half miljard bij krijgt, aangezien er dit jaar maar 3,1 miljard van de begrootte 4,1 miljard is uitgegeven.
Tot slot zijn verpleeghuizen, verzorgingshuizen en de thuiszorg in oktober veel extra geld kwijt door de hoge energieprijzen. Volgens ActiZ zijn de totale kosten dit jaar toegenomen met 477 miljard euro, dat is een stijging van bijna 8%. Het aantal zorgorganisaties dat verlies lijdt, kan hierdoor verdubbelen van 91 naar 186. Aangezien veel organisaties nu nog een vast contract hebben, is de verwachting dat de geldzorgen nog verder toe gaan nemen. Het ministerie van Economische zaken maakte bekend dat de meeste zorginstellingen aanspraak kunnen maken op financiële steun van de overheid voor hun hoge energierekening.
CAO VVT
Onderhandelingen over de CAO VVT verlopen stroef in februari. Werkgeversorganisatie ActiZ vindt dat salarissen binnen de VVT-sector gelijk moeten worden getrokken met vergelijkbare sectoren, zodat medewerkers niet op de vlucht slaan naar andere sectoren. Hiervoor is per jaar 1 miljard euro extra nodig in de begroting. Een paar maanden later, in de nacht van 9 op 10 maart, bereiken de vakbonden en werkgeverorganisaties een voorlopig akkoord over de nieuwe CAO VVT. In dit akkoord zijn afspraken gemaakt over een structurele loonsverhoging van 6,25% over een periode van twee jaar. Ook zijn er afspraken gemaakt om de werkdruk te verminderen en het zeggenschap van verpleegkundigen te vergroten.
In april stemmen FNV leden in met het nieuwe akkoord. Dit akkoord is volgens de FNV – een van de grootste vakbonden van Nederland – de eerste stap met betrekking tot het gelijktrekken van de lonen in de VVT-sector met andere sectoren. De nieuwe CAO VVT gaat met terugwerkende kracht in en is geldig van 1 januari 2022 tot en met 31 december 2023.
In december komen vakbonden en werkgeversverenigingen binnen de zorg toch nog een keer bij elkaar om aanvullende afspraken te maken voor de CAO VVT. De hoge inflatie leidt tot financiële problemen onder het zorgpersoneel en eerdere afspraken over loonsverhoging zijn niet voldoende om hier een oplossing voor te bieden. In de CAO-onderhandelingen aan het begin van het jaar werd een loonsverhoging van maximaal 6,5% afgesproken, maar de inflatie is veel hoger. Het doel is om in januari van het nieuwe jaar tot een overeenkomst te komen.
Personeelszaken
In juli gaat het in de VVT-sector steeds slechter als het aankomt op de personeelstekorten. Niet alleen is het hoge ziekteverzuim door onder andere corona een groeiend probleem, ook raakt de sector veel zorgmedewerkers kwijt die voor het zzp-schap kiezen. Tot slot zorgt de CAO-afspraak dat zorgmedewerkers na 45 jaar in loondienst vervroegd met pensioen kunnen, voor een toename van de pensioenkosten met 12,4%.
In het tweede kwartaal van 2022 haalde de zorgsector een nieuw “uitstroom record”. Bijna 150.000 werknemers verlieten de zorgsector, het grootste gedeelte hiervan gaat met pensioen. Wel kwamen er bijna 170.000 werknemers voor in de plaats. Deze beweging zit vooral in de VVT-sector, waar meer dan 50.000 medewerkers vertrokken en bijna 60.000 nieuwe medewerkers werden aangenomen. Eerder maakt het kabinet juist bekend dat de zorgsector niet verder mag groeien.
Ondanks de personeelstekorten beoordelen verpleegkundigen binnen de VVT-sector hun werk gemiddeld met een dikke acht, blijkt uit onderzoek van human resource adviesbureau Stichting GITP. Het onderzoek laat zien dat verpleegkundigen betrokken zijn en voldoening halen uit het samenwerken, de afwisseling en de waardering van cliënten. Verpleegkundigen lijken vooral de aandacht voor persoonlijke ontwikkeling en teamontwikkeling te missen. Ook benoemt 90% van de ondervraagde verpleegkundigen de regeldruk als minpunt en zien zij veel potentie in digitalisering en innovatie van administratieve systemen.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en volg ons op social media.
