E-health toepassingen, zoals beeldzorg en slimme medicijndispensers, zijn niet meer weg te denken uit de (thuis)zorg. Eerder schreven wij al een artikel over de implementatie van E-health toepassingen en de uitdagingen die daarbij komen kijken. Dit keer gaan we dieper in op de bekostiging van E-health. In dit artikel zetten we de verschillende vormen van bekostiging voor jou op een rijtje.
Afhankelijk van de zorgbehoeften van een cliënt, wordt de zorg die zij ontvangen bekostigd uit verschillende potjes. Wanneer iemand intensieve zorg ontvangt en altijd iemand in de buurt nodig heeft om een oogje in het zeil te houden, wordt de zorg bekostigd uit de Wet langdurige zorg (Wlz). Wlz-zorg kan in een instelling worden aangeboden, maar als de situatie zich ervoor leent, kunnen cliënten ook thuis Wlz-zorg ontvangen. Het zorgkantoor is verantwoordelijk voor de vergoeding van Wlz-zorg. Voor de wijkverpleging zit het anders. Wijkverpleging betreft verpleging en verzorging voor mensen met een kwetsbare gezondheid en valt onder de Zorgverzekeringswet (Zvw). In deze gevallen vergoedt de zorgverzekeraar de geleverde zorg. Ditzelfde onderscheid wordt ook gemaakt als het aankomt op de vergoeding van E-health toepassingen.
Wet langdurige zorg
In de Wlz wordt gewerkt met dagtarieven. Dit dagtarief is een vast bedrag waarmee de zorg van één individu voor 24 uur bekostigd kan worden. Voor de cliënten binnen de Wlz die wonen in een instelling, geldt dat zorgaanbieders het afgesproken dagtarief naar eigen inzicht kunnen besteden. Dit betekent dat E-health toepassingen dus ook betaald worden van het dagtarief. Wel is het mogelijk om met het zorgkantoor af te spreken dat zij een hoger tarief vrijmaken voor de inzet van E-health technologieën binnen een instelling. Wanneer de cliënt thuis Wlz-zorg ontvangt, worden E-health oplossingen voor direct contact met de cliënt gewoon vergoed via het uurtarief. Dat gaat op dezelfde manier als wanneer het contact face-to-face zou verlopen. Naast deze directe contacturen mag een instelling per cliënt, die door middel van E-health oplossingen zorg ontvangt in huis, maximaal 6,5 uur per maand declareren.
Sinds 2020 is ook een aanvullende vergoeding mogelijk voor het inzetten van thuiszorgtechnologieën. De zorgaanbieder en het zorgkantoor bepalen dan samen welke thuiszorgtechnologie ingezet kan worden. De kosten van bijvoorbeeld de aanschaf of huur, de installatie en het onderhoud van apparatuur, vallen onder deze aanvullende vergoeding. Andere voorbeelden zijn de bereikbaarheid van een achterwachtfunctie en het verwerken van de signaleringen die door de technologie worden afgegeven.
Zorgverzekeringswet
Bij wijkverpleging vanuit de Zvw geldt sinds 2022 het principe ‘digitale zorg, tenzij’. Dit betekent dat waar mogelijk in eerste instantie E-health oplossingen worden toegepast. De wijkverpleegkundige en de cliënt bespreken samen wat wel of niet kan. Binnen de Zvw wordt thuiszorg grotendeels vergoed via het experiment ‘bekostiging verpleging en verzorging’ onder leiding van de Nederlandse Zorgautoriteit, waarbij de zorgaanbieders en zorgverzekeraars een vast bedrag per cliënt afspreken op basis van een tiental cliëntprofielen. Het doel van deze manier van bekostiging is dat de administratieve lasten dalen, aangezien de vergoeding niet meer gebaseerd is op de werkelijk gerealiseerde uren verpleging en verzorging per cliënt. Bij deze vorm van bekostiging worden E-health oplossingen dan ook vergoed middels dit afgesproken bedrag.
Wanneer zorginstellingen niet meedoen aan het experiment, kunnen E-health oplossingen ook worden vergoed via de reguliere bekostiging binnen de Zvw. Zo wordt de directe zorglevering op afstand, bijvoorbeeld door middel van beeldbellen, als directe contacttijd gedeclareerd. Dit werkt hetzelfde als binnen de Wlz. Deze zorg wordt dus vergoed via het normale uurtarief. Daarnaast kan ook hier, naast de directe contacturen, 6,5 uur per cliënt per maand gedeclareerd worden voor zorg door middel van thuiszorgtechnologieën. Tot slot geldt binnen de Zvw ook weer de aanvullende vergoeding voor het inzetten van thuiszorgtechnologieën.
Een belangrijke overweging bij het declareren van E-health, is dat de inzet ervan wel een besparing moet opleveren. Martine Duinker werkt als project- en procesmanager bij Allerzorg, een organisatie die gespecialiseerde zorg aan huis biedt en zij houdt zich onder andere bezig met de implementatie en vergoeding van E-health oplossingen. “Tegenwoordig heb je declaratiecodes, waarmee je een aantal vormen van E-health kunt declareren. De verzekeraar zegt: als wij ergens honderd euro voor moeten betalen, verwachten wij die honderd euro ook terug te verdienen aan bespaarde zorg. Dus als jij honderd euro aan medicijndispensers wil declareren, moet je net zoveel minuten minder aanwezig zijn bij de cliënt,” aldus Martine.
De winst delen
Digitale zorg binnen de Zvw kan ook bekostigd worden via shared savings en shared benefits afspraken. Dit zijn afspraken tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars over de vergoeding van E-health oplossingen die zij inzetten voor cliënten. Zo kan vervolgzorg, zoals een ziekenhuisopname of een opname in een zorginstelling, voorkomen worden door de inzet van E-health oplossingen in de thuiszorg. Dankzij de shared savings en shared benefits afspraken, komen de besparingen door de inzet van E-health weer gedeeltelijk terecht bij de instellingen die de E-health oplossing in eerste instantie bekostigd hebben.
Martine Duinker is deze situatie vaker tegengekomen tijdens haar werk bij Allerzorg. “De slimme medicijndispensers, zoals die van Medido, zijn voor zorgverzekeraars best winstgevend, want over het algemeen is je zorgreductie groter dan de kosten die eraan verbonden zitten. Zorgverzekeraars komen meestal zelf met een voorstel over hoeveel je mag declareren. Dat voorstel is gelukkig vaak kostendekkend,” aldus Martine.
Wil jij meer weten over de bekostiging van E-health oplossingen? Bekijk dan de wegwijzer bekostiging digitale zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit en schrijf je in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van nieuwe artikelen.
