Een aantal weken geleden legden wij uit wat Nuts en Bolts zijn. Nuts en Bolts moet ervoor zorgen dat zorgprofessionals vanuit hun eigen software op een uniforme wijze informatie kunnen uitwisselen met andere zorgprofessionals en de cliënt. Maar het Nuts netwerk is niet makkelijk om te begrijpen en alles doorlezen kost veel tijd. Daarom komen we nu met deel twee van de uitleg nuts en bolts en duiken we iets dieper in de materie. Wij leggen uit wat het autorisatieproces is, hoe het notified pull systeem werkt en wat Zorg-Informatie-Bouwstenen zijn.
Wat was Nuts ook alweer?
Voor passende zorg is het vaak belangrijk dat meerdere zorgorganisaties samenwerken rondom één cliënt, maar deze partijen hebben allemaal een eigen systeem. Daarom kunnen zorgverleners nu nog niet goed digitaal met elkaar samenwerken. De digitale overdracht moet dus systeem-overstijgend gaan plaatsvinden. Om dit mogelijk te maken gebruiken de softwareleveranciers open standaarden. Een open standaard is een gemeenschappelijke afspraak over het formaat van gegevensuitwisseling tussen ICT-systemen. Denk bijvoorbeeld aan het versturen van een e-mail: door open standaarden kunnen we iedereen een mailtje sturen, het maakt niet uit of de ontvanger een Google- of Microsoft-account heeft.
Wat was een Bolt ook alweer?
Zonder een Bolt is Nuts niet te gebruiken. Een Bolt is een praktische toepassing die gebruikmaakt van het Nuts gedachtegoed en open technologie. Nuts en Bolts beschrijven samen hoe een systeem reageert wanneer het een verzoek ontvangt van een ander systeem. Ze vertellen ons hoe het systeem zich gedraagt en wat het doet als er iets aan hem wordt gevraagd. Dit zorgt ervoor dat informatie digitaal kan worden uitgewisseld tussen verschillende systemen.
Het autorisatieproces
Voordat je veilig gebruik kunt maken van het Nuts netwerk, moet er gecontroleerd worden of je de juiste toegangsrechten hebt. Niet iedereen mag zomaar bij de gegevens, daarom zijn er verschillende niveaus van controle. Omdat dit voor elke dataset anders is, is het moeilijk om alles precies te specificeren. Hier komen Bolts in beeld. Bolts bepalen wat voor informatie vrij mag worden gegeven per niveau.
Als je toegang krijgt, wordt jouw verzoek om gegevens op te vragen omgezet in een toegangstoken. Dit token kan dan in volgende verzoeken worden gebruikt om opnieuw toegang te krijgen tot de juiste informatie. Het systeem hoeft alleen de handtekening van het toegangstoken te controleren.
Nadat de overdracht is voltooid, hoeft de ontvanger de gegevens niet langer op te halen. Als de status van de overdracht als voltooid wordt gemarkeerd, kan de afzender de toegang tot de medische gegevens intrekken. Als de ontvanger vergeet om het proces af te ronden, kan de verzender na een redelijke periode de medische gegevens intrekken.
Notified pull
Het doel van Nuts & Bolts is om de digitale overdracht van patiëntgegevens systeem-overstijgend te laten plaatsvinden. Maar het is belangrijk om niet meer informatie van de cliënt beschikbaar te stellen dan nodig is voor een goede beoordeling. Om dit mogelijk te maken, gebruikt Nuts en Bolts het ‘notified pull systeem’. Dit werkt als volgt: een zorgprofessional kan een cliënt aanbieden via een aanmeldbericht, waar alleen de gegevens uit het dossier van de cliënt staan die relevant zijn voor de overdracht. De ontvangende organisatie ontvangt het aanmeldbericht en krijgt dan de keuze om de cliënt te accepteren of weigeren. Als de ontvangende organisatie de cliënt accepteert, kan de ontvanger met een ‘geheime’ handtekening de dossiergegevens ophalen.
Het concept van het notified pull systeem is de enige manier om alle gevraagde functionaliteiten van de digitale overdracht te ondersteunen, terwijl de privacy van de cliënten wordt gewaarborgd. Dit systeem voorkomt onnodig kopiëren van cliëntgegevens tussen systemen en behoudt de volledige controle over wie toegang heeft tot de gegevens. Ook is het makkelijker om vast te stellen dat de persoon die de gegevens ophaalt de juiste persoon is. Zo wordt er voldaan aan de NEN7513 en AVG verplichting om te achterhalen wie de gegevens heeft ingezien. NEN7513 en AVG zijn verplichtingen voor zorginstellingen en andere beheerders van persoonlijke (gezondheids)informatie.
Dankzij dit notified pull systeem wordt de medewerker niet meer geconfronteerd met verschillende logins voor aparte elektronische cliënten dossiers (ECD). Dankzij het notified pull systeem kun je vanuit je eigen ECD informatie over de desbetreffende cliënt inzien, bewerken en terugsturen naar de afzender. Een ander voordeel is dat de cliënt nu een overzicht kan krijgen van wie welke gegevens kan inzien en waarom.
ZIBs: Zorg-Informatie-Bouwstenen
Bij de overdracht wordt informatie uitgewisseld over de cliënt. Het Nuts netwerk zal hiervoor Zorg-Informatie-Bouwstenen (ZIBs) gebruiken. ZIBS kun je zien als modellen waarin klinische begrippen worden beschreven. In elke bouwsteen staan verschillende gegevens over de inhoud, structuur en onderlinge relatie van het begrip. Een voorbeeld is de bouwsteen ‘brandwond,’ waarin informatie te vinden is over de diepte, het type brandwond, de datum waarop de wond is ontstaan, wanneer het verband voor het laatst is vervangen en een foto van de wond. Op de website van Nictiz staat een video die de ZIBs heel eenvoudig uitleggen.
Op dit moment worden er afspraken gemaakt door Nictiz om de inhoud van informatie te standaardiseren voor gebruik in het zorgproces. Het doel van standaardisatie is informatie uit het zorgproces opnieuw te kunnen gebruiken voor kwaliteitsregistraties, het overdragen van patiënten of onderzoek gerelateerd aan patiënten.
Op dit moment bestaat Nuts & Bolts alleen in een voorlopige versie en wordt er hard gewerkt om het allemaal mogelijk te maken in de praktijk. Volgende keer kijken we naar de toepassing van het Nuts netwerk op de ongeplande zorg. Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op de socials om de volgende delen niet te missen.
