Veel organisaties willen samen de ongeplande zorg regelen. Dit betekent dat zij samen in de avonden, nachten en weekenden de ongeplande acute zorg oppakken. Samenwerken brengt veel voordelen met zich mee. Helaas werken zorgorganisaties met verschillende elektronische cliëntendossiers (ECD’s), wat de samenwerking belemmert. De ideale situatie is één platform, waarop alle zorgorganisaties hun belangrijkste informatie delen. Met Nuts kunnen zorgorganisaties in de toekomst makkelijk samenwerken, ongeacht het ECD waar ze gebruik van maken. In dit artikel blikken we terug op wat Nuts is en leggen we uit waarom Nuts ooit een belangrijke rol kan gaan spelen in het samen organiseren van de ongeplande zorg.
Wat is er gebeurd met Nuts en Bolts?
Nuts is een initiatief dat ervoor zorgt dat zorgverleners digitaal kunnen gaan samenwerken. Met het woord Nuts worden verschillende dingen bedoeld: de techniek, het netwerk, de community en de stichting. In de vorige artikelen ‘Nuts & Bolts: wat moeten we ermee?’ en ‘Nuts & Bolts maken het onmogelijke mogelijk’ schreven we nog over Nuts en Bolts, een metafoor uit de pioniersfase van Nuts. Door verwarring en een behoefte aan eenheid van taal wordt er in de Nuts-community niet meer over Bolts gesproken. Het gebruik van meerdere metaforen en nieuwe termen maakten het werkproces moeilijker dan nodig was.
Hoe zetten we Nuts in voor de ongeplande zorg?
Samenwerkende zorgorganisaties gebruiken vaak twee, drie of soms vier verschillende ECD’s. Het resultaat is dat zorgprofessionals rondlopen met een soort ‘boek van Sinterklaas’, met alle inlogcodes voor de verschillende systemen en dossiers. Toch is samenwerken belangrijk om de kwaliteit en continuïteit van de zorg te waarborgen. Hierdoor blijft de ongeplande zorg ook beschikbaar en betaalbaar voor cliënten.
Welke samenwerkingsvorm je ook gebruikt, je zult altijd toegang moeten krijgen tot de dossierinformatie van andere zorginstellingen om samen de juiste zorg te kunnen leveren. Ook moet het mogelijk zijn om de dossiers vervolgens aan te vullen met nieuwe informatie.
Dit allemaal het liefst zonder te veel gedoe, zoals het gebruik van meerdere systemen met verschillende wachtwoorden.
Hoe werkt Nuts?
De Nuts-community ontwikkelt en beheert een nutsvoorziening, die het delen van zorggerelateerde informatie over het internet mogelijk maakt op een vertrouwelijke, veilige en toegankelijke manier. Het doel is om digitale samenwerking te faciliteren. Om dit mogelijk te maken, gebruiken de softwareleveranciers open standaarden. Een open standaard is een gemeenschappelijke afspraak over het format van gegevensuitwisseling tussen ICT-systemen. Denk bijvoorbeeld aan het versturen van een e-mail: door open standaarden kunnen we iedereen een mailtje sturen, het maakt niet uit of de ontvanger een Google- of Microsoft-account heeft.
Open standaarden betekenen ook dat de broncode (een tekstbestand) voor iedereen beschikbaar is om van te leren, om aan te vullen en om in te zetten voor (commerciële) toepassingen. De software van Nuts wordt dus door commerciële partijen ontwikkeld, maar is daarna van iedereen. Niemand heeft dus een monopolie op Nuts. Daarnaast is er geen centrale Nuts-server. Bij Nuts vormen de deelnemers samen een gedistribueerd netwerk, waarbij verantwoordelijkheid voor het netwerk verdeeld is over alle deelnemers. Privacy-gevoelige dossiers blijven zo – juridisch én technisch – in de handen van zorgverleners.
Onder welke voorwaarden kan Nuts worden gebruikt voor de ongeplande zorg?
Momenteel werkt het Nuts-netwerk aan het verduidelijken van een aantal belangrijke principes. Ten eerste blijft de zorgprofessional werken binnen de ECD van zijn/haar eigen zorgorganisatie, waarin de informatie van de betreffende cliënt wordt weergegeven. Ten tweede krijgt de zorgprofessional alleen toegang tot de informatie die noodzakelijk is om de benodigde zorg te verlenen. Om de privacy van de cliënten te waarborgen, wil je niet meer informatie beschikbaar stellen dan nodig is. Ten slotte is de informatie direct beschikbaar voor de zorgprofessional. Zodra een cliënt aan de route wordt toegevoegd, kan de medewerker direct de relevante vraagstelling en achtergrondinformatie van de cliënt inzien. Dit zorgt ervoor dat er meer tijd overblijft voor het verlenen van zorg.
Wie verleent de toegang tot dossierinformatie?
Het startpunt van het verlenen van dossierinformatie of inlogcodes ligt bij de ‘regisseur’ (vaak een triagist). De Nuts-community omschrijft de regisseur als de zorginstelling of entiteit die verantwoordelijk is voor het plannen van de zorgprofessionals. De manier waarop de regisseur te werk gaat, kan per regio of samenwerkingsverband verschillen. De regisseur kan bijvoorbeeld inhoudelijke vragen stellen om te achterhalen óf en welke zorg een cliënt nodig heeft. Soms moet er een mantelzorger worden opgeroepen en op een ander moment moet de zorgprofessional op pad. Een vervolgstap is dat de regisseur telefonisch contact heeft met de zorgprofessional om te melden dat een cliënt zorg nodig heeft of de cliënt direct inplant op de route van de zorgprofessional.
Wanneer is Nuts te gebruiken?
Er is nog geen definitieve datum vastgesteld voor de ingebruikname van het Nuts-netwerk. Tijdens de vergaderingen van de Nuts Stichting is duidelijk geworden dat het doel is: ‘in 2025 moet Nuts de de-facto infrastructuur zijn voor het delen van gegevens in de Nederlandse gezondheidszorg’. In de afgelopen vier jaar is onderzocht wat er de komende jaren nodig zal zijn om Nuts te ontwikkelen als een gezond ecosysteem met open standaarden. Om dit te realiseren, gaf de Nuts Stichting het volgende aan: “Wat nodig is, is een organisatie die de intensiverende samenwerking in de Nuts-community ondersteunt en die de techniek en het beheer in uitvoering helpt brengen en de daarvoor benodigde financiering regelt.”
Dit betekent dat het dus nog even duurt voordat zorgorganisaties gebruik kunnen maken van het Nuts-netwerk voor de ongeplande én geplande zorg. Het heeft natuurlijk heel wat voeten in de aarde om een dergelijke infrastructuur te realiseren. Er komt namelijk veel bij kijken op het gebied van gegevensbeveiliging, aansprakelijkheid en bereikbaarheid bij calamiteiten, tijdigheid van updates en bemiddeling bij conflicten.
Er wordt hard gewerkt om Nuts mogelijk te maken, maar voorlopig staat het nog in de kinderschoenen. We zijn benieuwd naar wat het Nuts-netwerk kan gaan betekenen voor de zorg in Nederland. Wil jij op de hoogte blijven over nieuwe ontwikkelingen rondom het Nuts-netwerk? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op social media.
