Per 1 januari 2023 gelden er nieuwe regels in de sector, op basis van de CAO VVT. Het is belangrijk om te weten wat deze nieuwe regels voor veranderingen met zich meebrengen. Maar voor wie gelden deze nieuwe regels eigenlijk? Wij gingen in gesprek met Hans van Dongen, arbeidsjurist voor NU’91, om erachter te komen welke werkgevers en welke werknemers nu precies onder de CAO VVT 2022-2023 vallen.
Wat is een CAO?
Een CAO is een afkorting die staat voor een Collectieve Arbeidsovereenkomst, waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Deze afspraken over arbeidsvoorwaarden mogen gunstiger zijn dan in de wet, maar niet in strijd zijn met wat er in de wet staat. In een CAO bijvoorbeeld mogen niet minder vakantiedagen staan dan in het Burgerlijk Wetboek; wel meer. CAO-partijen, dat wil zeggen één of meerdere werkgeversorganisaties en één of meerdere vakbonden, bepalen zelf de grenzen van de CAO, door definities te geven van wat “een werkgever” en wat “een werknemer” is.
In Nederland onderscheiden wij twee soorten CAO’s: bedrijfstak-CAO’s en ondernemings-CAO’s. Meerdere werkgeversorganisaties en de betrokken vakbonden kunnen samen een bedrijfstak-CAO afsluiten. Ondernemings-CAO’s worden afgesloten door één grote werkgever en de betrokken vakbonden. Nederland kent honderden bedrijfstak-CAO’s, denk aan de CAO Ziekenhuizen, CAO GGZ en de CAO VVT. Dit zijn dus allemaal collectieve afspraken die binnen één sector gelden.
Wanneer geldt een CAO binnen de gehele sector?
Bijna alle bedrijfstak-CAO’s gelden voor de gehele sector, maar dat gebeurt niet automatisch. Je bent als werkgever direct gebonden aan de CAO wanneer jouw organisatie heeft bijgedragen aan de afgesloten CAO. Hebben werkgeversorganisaties niet bijgedragen aan de afgesloten CAO, maar vallen zij wel onder de bedrijfstak? Dan val jij als werkgever pas onder de bewuste CAO als die “algemeen verbindend is verklaard”. Dit betekent dat de CAO-partijen naar de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) mogen stappen om te vragen of de CAO voor de gehele sector kan gelden. De CAO VVT is in 2021 bijvoorbeeld algemeen verbindend verklaard en dan moeten alle werkgeversorganisaties in de VVT-sector de CAO-regelingen op hun werknemers toepassen. Voor de huidige CAO VVT is dat traject nog bezig.
De huidige CAO VVT is afgesloten tussen:
- Aan de werkgeverskant: ActiZ en Zorgthuisnl.
- Aan de werknemerskant: FNV, CNV, NU’91, en FBZ.
Voor wie is de CAO VVT van toepassing?
CAO-partijen bepalen samen de reikwijdte van de CAO door het geven van definities. In de CAO VVT verstaan we onder werkgevers verpleeg-, verzorgingshuizen, thuiszorgorganisaties of een combinatie daarvan. Alle werkgevers en hun medewerkers die werkzaam zijn in de thuiszorg/wijkverpleging, verpleeghuizen en kleinschalige woonvoorzieningen, hulp in het huishouden, dagbesteding en jeugdgezondheidszorg vallen onder de CAO VVT. Een uitgebreide omschrijving kun je vinden in bijlage twee van de CAO VVT.
Wil je weten of je als werknemer onder de CAO VVT valt? Beantwoord dan de volgende vragen met ‘ja’. Werk je bij een werkgever die valt onder de definitie van werkgever binnen de CAO VVT? Is die werkgever direct aan de CAO gebonden via lidmaatschap bij een van de werkgeversorganisaties, of later via een “algemeen verbindend is verklaard” verklaring? Heb je ook daadwerkelijk een arbeidsovereenkomst met die werkgever? Dan val jij onder de CAO VVT 2022-2023.
Wanneer ben je geen werknemer?
Er zijn ook situaties waarbij je géén werknemer bent zoals gedefinieerd in de CAO VVT.
In de positie van directeur of eindverantwoordelijke ben je belast met de beleidsvoorbereiding en het beheer van de organisatie. Hierdoor ben je rechtstreeks verantwoording verschuldigd aan het bestuur of raad van toezicht. Je valt dus niet onder de CAO VVT als werknemer. Ook val je er niet onder als werknemer wanneer je werkzaam bent als vakantiekracht of wanneer je incidenteel doceerwerkzaamheden verricht als uurdocent. Een uurdocent betekent dat je als docent maar enkele uren per week lesgeeft.
We willen graag Hans van Dongen bedanken voor het toelichten van wie er onder de CAO VVT 2022-2023 vallen. Alle informatie in dit artikel over de CAO VVT is verstrekt op basis van ons gesprek met Hans en ons eigen onderzoek. Voor jouw vragen adviseren we om contact op te nemen met de vakbonden, zodat jij jouw vraag kunt stellen aan de juiste persoon. Wil je meer weten over de CAO VVT? Neem dan hier een kijkje. Schrijf je ook in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van nieuwe artikelen over de CAO VVT.
Expert webinar: de CAO VVT
Op 6 juni gaven we jou de kans om al jouw CAO vragen aan de experts te stellen. We gingen in gesprek met FNV bestuurder, Bert de Haas en voormalig CAO-onderhandelaar bij NU’91, Simone Beer. Wil jij het webinar terugkijken? Vraag het webinar aan via onderstaande knop.
